Αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια

H αιφνίδια αναστολή της ροής αίματος στον εγκέφαλο ή η αιμορραγία μέσα ή γύρω από τον εγκέφαλο σηματοδοτεί το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να επιφέρει τη διακοπή ή απώλεια της λειτουργίας των εγκεφαλικών κυττάρων. Η απώλεια των νευρικών κυττάρων του εγκεφάλου επιφέρει αλλαγές, καθώς διαταράσσει ή σταματά τη λειτουργία διαφόρων τμημάτων του σώματος. Αναλόγως με την περιοχή του εγκεφάλου που έχει προσβληθεί, μπορεί να προκληθούν διαταραχές στην ομιλία, την αισθητικότητα, τη μυϊκή ισχύ, την κινητικότητα, την όραση ή τις νοητικές λειτουργίες.

Σε μερικές περιπτώσεις έπειτα από το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο μπορεί να υπάρξει εν μέρει αποκατάσταση της βλάβης ή και πλήρης ίαση. Ενώ υπάρχουν περιπτώσεις όπου μπορεί να επιφέρει μόνιμη αναπηρία ή ακόμη και θάνατο.

Έχει διαπιστωθεί πως τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια αποτελούν τη σημαντικότερη αιτία αναπηρίας στους ενήλικες και μια από τις σημαντικότερες αιτίες θανάτου παγκοσμίως. Οι επιπτώσεις που προκαλούν είναι σοβαρές καθώς επηρεάζουν σωματικά, ψυχικά, κοινωνικά αλλά και οικονομικά τόσο τον ίδιο τον άνθρωπο, όσο και την οικογένειά του.

Υπάρχουν δύο τύποι αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων:

  • το Αιμορραγικό Επεισόδιο: υπάρχει αίμα εντός ή γύρω από τον εγκέφαλο. Συνήθως προκαλούνται από την παρουσία ανευρυσμάτων στα αγγεία του εγκεφάλου που «σκάνε» και προκαλούν αιμορραγία στον εγκέφαλο ή η από ρήξη μικρών αγγείων εντός του εγκεφάλου.
  • το Ισχαιμικό Επεισόδιο: η αναστολή της ροής του αίματος σε τμήμα του εγκεφάλου μέσω των αγγείων. Χωρίς ροή αίματος το τμήμα αυτό του εγκεφάλου υφίσταται βλάβη. Συνήθως προκαλούνται από στένωση των μεγάλων αγγείων προς τον εγκέφαλο ή των μικρών αρτηριών εντός του εγκεφάλου ή και από την ύπαρξη κάποιου θρόμβου.

Πως μπορεί κάποιος να υποψιαστεί ή να αναγνωρίσει ένα αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο;

Αν κάποιος διαπιστώσει ξαφνική διαταραχή στην ομιλία και την άρθρωση ή στράβωμα του στόματος και του προσώπου. Επίσης, ξαφνική μυϊκή αδυναμία στο χέρι ή το πόδι με δυσκολία στη στάση και τη βάδιση, μούδιασμα ή απώλεια της αισθητικότητας στο μισό του σώματος, ξαφνική ζάλη, ναυτία και αστάθεια, διαταραχή της όρασης και σε ορισμένες περιπτώσεις ξαφνικός και ιδιαίτερα έντονος πονοκέφαλος μπορεί να αποτελούν επιπλέον συμπτώματα που σηματοδοτούν την ύπαρξη ισχαιμικού ή αιμορραγικού αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου.

Αν διαπιστώσετε οτιδήποτε από τα παραπάνω, χρειάζεται άμεση και χωρίς καμιά καθυστέρηση μεταφορά του ανθρώπου στο πλησιέστερο νοσοκομείο.

Πως γίνεται η διάγνωση;

Η διάγνωση από τον νευρολόγο τίθεται εφόσον έχει προηγηθεί η αξιολόγηση της κλινική εικόνας και έχει πραγματοποιηθεί νευρολογικός έλεγχος, αιματολογικές εξετάσεις και απεικόνιση του εγκεφάλου και των αγγείων του εγκεφάλου. Σε ορισμένες περιπτώσεις σε συνεργασία με έναν καρδιολόγο είναι σημαντικό να πραγματοποιηθεί Ηλεκτροκαρδιογράφημα, υπερηχοκαρδιογράφημα, καταγραφή του καρδιακού ρυθμού και διάφορες δοκιμασίες της καρδιακής λειτουργίας.

Υπάρχει θεραπεία;

Για την αποτελεσματικότητα της θεραπείας σπουδαίο ρόλο διαδραματίζει η άμεση ανταπόκριση και ιατρική φροντίδα. Κάθε δευτερόλεπτο είναι χρήσιμο!

Όταν η κινητοποίηση είναι άμεση, σε ορισμένες περιπτώσεις χορηγείται φάρμακο που διαλύει το θρόμβο, ο ενεργοποιητής ιστικού πλασμινογόνου (tPA), ο οποίος μπορεί να βελτιώσει την εξέλιξη. Όσο νωρίτερα δοθεί η θεραπεία τόσο μεγαλύτερη πιθανότητα υπάρχει να βοηθήσει. Σε άλλες πάλι περιπτώσεις υπάρχουν και άλλοι τρόποι απομάκρυνσης των θρόμβων του αίματος από τα αγγεία του εγκεφάλου.

Εφόσον υπάρξει το εγκεφαλικό επεισόδιο, συνήθως ακολουθείται ένα θεραπευτικό πρωτόκολλο το οποίο στοχεύει στη μείωση των κινδύνων επιπλοκών, βελτιστοποιώντας την ανάρρωση και προλαμβάνοντας μελλοντικά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια. Το πρωτόκολλο αυτό περιλαμβάνει φάρμακα τα οποία ρευστοποιούν το αίμα, μειώνουν την αρτηριακή πίεση και τη χοληστερίνη. Τέλος, σε ορισμένες περιπτώσεις τοποθετούνται επεμβατικά βοηθήματα (stents) τα οποία ανοίγουν το εσωτερικό των στενομένων αιμοφόρων αγγείων στον αυχένα.

Υπάρχει αποκατάσταση έπειτα από ένα αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο;

Κάποιοι άνθρωποι καταφέρνουν να έχουν πλήρη ίαση. Ωστόσο υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις που το εγκεφαλικό επεισόδιο έχει αφήσει το αποτύπωμά του. Η βλάβη σχετίζεται ανάλογα με τη θέση και το μέγεθος του εγκεφαλικού επεισοδίου. Ενδεικτικά αναφέρονται ορισμένες από τις βλάβες που προκύπτουν:

  • Προβλήματα στη μνήμη και την προσοχή
  • Δυσκολία στην ομιλία ή την αντίληψη του προφορικού λόγου
  • Δυσκαταποσία
  • Συναισθηματικές διαταραχές, όπως κατάθλιψη
  • Απώλεια όρασης (συνήθως από τη μία πλευρά)
  • Απώλεια της μυϊκής ισχύος ή της αίσθησης της μίας πλευράς του σώματος
  • Απώλεια ισορροπίας ή ικανότητας βάδισης

Η αποκατάσταση συντελεί στην απόκτηση και επαναφορά της λειτουργίας που έχει προσβληθεί. Αναλόγως ποια είναι η βλάβη, θα γίνει και η κατάλληλη σύσταση για τον ειδικό που θα βοηθήσει στην αποθεραπεία (εργοθεραπευτής, φυσιοθεραπευτής, ψυχολόγος, λογοθεραπευτής κ.ά). Με την αποκατάσταση ορισμένες περιπτώσεις θα παρουσιάσουν αρκετή βελτίωση.

Υπάρχει πρόληψη;

Σημαντικοί παράγοντες για προφύλαξη και πρόληψη από την ύπαρξη εγκεφαλικών επεισοδίων είναι:

  • παρακολούθηση και ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης
  • έλεγχος των τιμών σακχάρου και της χοληστερίνης
  • διακοπή του καπνίσματος και άλλων ουσιών
  • συστηματική σωματική άσκηση
  • ελάττωση του σωματικού βάρους
  • σωστός και ποιοτικός ύπνος

Επίσης σε ηλικιωμένους ανθρώπους η τακτική παρακολούθηση της καρδιακής λειτουργίας και η ανίχνευση συμπτωμάτων τυχόν κολπικής μαρμαρυγής, καθώς και η κατάλληλη αντιπηκτική αγωγή μπορούν να προλάβουν σοβαρά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια.

 

 

 

περισσότερα...