Κεφαλαλγίες – ημικρανίες

Ως κεφαλαλγία ονομάζεται ο γνωστός σε όλους μας, πονοκέφαλος. Πρόκειται για ένα από τα πιο συνηθισμένα προβλήματα υγείας, που επηρεάζει αρκετούς ανθρώπους. Σχεδόν όλοι οι άνθρωποι εμφανίζουν κάποια στιγμή της ζωής τους ενόχληση λόγω κεφαλαλγίας. Η πιο κοινή μορφή πονοκεφάλου είναι η κεφαλαλγία τάσης και η ημικρανία. Κάθε μορφή κυμαίνεται από ήπια έως έντονη και μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την καθημερινότητα του ανθρώπου. Στην κεφαλαλγία τάσης ο πόνος χαρακτηρίζεται από ήπιας έως μέτρια ένταση, εξελίσσεται σταδιακά και συνήθως οι πάσχοντες τον περιγράφουν ως «σφίξιμο» ή «πίεση» γύρω από το κεφάλι. Συνήθως δεν επιδεινώνεται με τη σωματική δραστηριότητα και δεν συνοδεύεται από συμπτώματα όπως ναυτία, φωτοφοβία ή ηχοφοβία, κάτι το οποίο συμβαίνει στις περιπτώσεις της ημικρανίας.

Κεφαλαλγίες τάσης: ποια είναι η αιτία που τη δημιουργεί και ποια είναι τα συμπτώματά της;

Ουσιαστικά πρόκειται για ένα διάχυτο πόνο, ο οποίος αξιολογείται από ήπια έως μέτρια ένταση, και συνήθως περιγράφεται ως «μια σφιχτή ζώνη» γύρω από το κεφάλι, το μέτωπο, τους κροτάφους έως το πίσω μέρος του κεφαλιού. Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, η αιτία που την προκαλεί είναι η αλλαγή στη συγκέντρωση ουσιών στο αίμα που σχετίζονται με τη λειτουργία των νευρικών κυττάρων, όπως η σεροτονίνη και οι ενδορφίνες. Ωστόσο υπάρχουν κάποιο εκλυτικοί παράγοντες που την πυροδοτούν όπως είναι το stress, η κατάθλιψη, οι διαταραχές στον ύπνο και η κακή στάση του σώματος (κυρίως όταν επιβαρύνεται η περιοχή του κεφαλιού).

Μια κρίση κεφαλαλγίας μπορεί να διαρκέσει από 30 λεπτά, έως και μερικές ώρες ή ακόμη και μέρες. Υπάρχουν άτομα που εμφανίζουν τα συμπτώματα αυτά σποραδικά (μερικές φορές το μήνα), ενώ άλλοι συχνότερα, ή ακόμη και καθημερινά. Ένας άνθρωπος θεωρείται ότι πάσχει από χρόνια κεφαλαλγία τάσης, στην περίπτωση που εμφανίζει πάνω από 15 ημέρες το μήνα πονοκέφαλο και τουλάχιστον για 3 μήνες.

Ποια είναι η θεραπεία για την κεφαλαλγία τάσης;

Για την κατάλληλη θεραπεία χρειάζεται να έχει προηγηθεί η σωστή αξιολόγηση και συνεργασία με τον ειδικό. Η θεραπευτική αντιμετώπιση της κεφαλαλγίας, καθώς και η πρόληψη γίνεται τόσο με φαρμακευτική αγωγή όσο και με μη φαρμακευτικά μέσα. Η αγωγή συνήθως που ακολουθείται στις περιπτώσεις αυτές είναι η χορήγηση από κοινά παυσίπονα (ουσίες όπως η παρακεταμόλη και η ασπιρίνη), μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (ιβουπροφένη, ναπροξένη, ινδομεθακίνη) και συνδυασμοί φαρμάκων όπως παρακεταμόλη με καφεΐνη ή με κωδεΐνη. Η μη φαρμακευτική αντιμετώπιση της κεφαλαλγίας αφορά κάποιες τεχνικές μυϊκής χαλάρωσης όπως τα κρύα ή ζεστά επιθέματα και οι μαλάξεις. Στις περιπτώσεις της χρόνιας κεφαλαλγίας συνήθως προτείνεται η χορήγηση τρικυκλικών αντικαταθλιπτικών (αμιτριπτυλίνη, νορτριπτυλίνη) ή των SSRI αντικαταθλιπτικών (παροξετίνη, φλουοξετίνη, βενλαφαξίνη).

Για την πρόληψη εμφάνισης των επεισοδίων κεφαλαλγίας είναι σημαντική η διαχείριση και αντιμετώπιση του stress, καθώς είναι από τους συνηθέστερους παράγοντες που πυροδοτούν την εμφάνισή της. Μερικοί μη φαρμακευτικοί τρόποι διαχείρισης του στρες είναι:

  • Τεχνικές μυϊκής χαλάρωσης (γιόγκα ή διαλογισμός)
  • Bελονισμός
  • Μασάζ
  • Ψυχοθεραπεία
  • Ψυχαγωγία ή χόμπι που ευχαριστούν και χαλαρώνουν τον κάθε άνθρωπο

Ημικρανία: ποια είναι η αιτία που τη δημιουργεί και ποια τα συμπτώματά της;

Πρόκειται για μια δυνατή έξαρση πονοκεφάλου, η οποία εντοπίζεται στο μισό του κεφαλιού και κυρίως πίσω από το μάτι και τον κρόταφο. Αυτή είναι και μια βασική διαφορά με την κεφαλαλγία τάσης, καθώς εκδηλώνεται σε μία πλευρά και όχι σε όλο το κεφάλι. Το σημείο εστίασης μπορεί να αλλάζει από ημικρανία σε ημικρανία. Επίσης, η διάρκειά της μπορεί να κυμαίνεται από μερικές ώρες έως και τις 3 με 5 ημέρες. Επίσης μια ακόμη διαφορά με την κεφαλαλγία τάσης είναι πως η ημικρανία μπορεί να συνοδεύεται σε ορισμένες περιπτώσεις από συμπτώματα όπως ναυτία και τάση για εμετό, οπτικές διαταραχές (αύρα, με φωτάκια και λάμψεις – φωτοφοβία), ηχοφοβία. Κατά τη διάρκεια μιας τυπικής έντονης ημικρανίας, το άτομο πολλές φορές αναγκάζεται να διακόψει τη δραστηριότητά του και να απομονωθεί σε ένα ήσυχο, σκοτεινό δωμάτιο. Τέλος, παρατηρείται πως αν το άτομο συνεχίζει τη σωματική του δραστηριότητα κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου ημικρανίας, αυτό οδηγεί σε επιδείνωση των συμπτωμάτων.

Υπάρχει διαχωρισμός μεταξύ των πονοκεφάλων;

Γενικά κάθε μορφή οι κεφαλαλγίες χωρίζονται σε:

  • Πρωτοπαθείς: πρόκειται για τις συνηθέστερες μορφές πονοκεφάλου. Σε αυτές ανήκουν η κεφαλαλγία τάσεως, η ημικρανία και η αθροιστική κεφαλαλγία.
  • Δευτεροπαθείς: Τα αίτια που τις προκαλούν σχετίζονται με πολύ σοβαρές διαταραχές και χρειάζεται επείγουσα διερεύνηση. Τέτοιες περιπτώσεις συνήθως αφορούν όγκους του εγκεφάλου, λοιμώξεις, διάφορα αυτοάνοσα νοσήματα, ρήξεις ανευρυσμάτων κ.ά. Απαραίτητη κρίνεται η απεικόνιση με μαγνητική τομογραφία και όποιες άλλες απεικονιστικές εξετάσεις συστήσει ο ειδικός.

Σε κάθε περίπτωση είναι χρήσιμο να συμβουλευτείτε τον ειδικό αν παρουσιάζετε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα. Ο ειδικός είναι εκείνος που θα σας καθοδηγήσει για την καλύτερη και κατάλληλη αντιμετώπιση.