Οσφυαλγία, ισχιαλγία, αυχεναλγία

Η οσφυαλγία, ή γνωστή και ως λουμπάγκο, πρόκειται για έναν πόνο που εκδηλώνεται χαμηλά στην περιοχή της πλάτης. Είναι ένα σύμπτωμα που σχετίζεται με κάθε πόνο στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης (μέση), ανεξάρτητα από την αιτία που τον προκαλεί. Μπορεί να εμφανιστεί σε άτομα οποιασδήποτε ηλικίας. Όταν εκδηλώνεται σε νεαρότερες ηλικίες συνήθως οφείλεται σε αλλοίωση του μεσοσπονδυλίου δίσκου, ενώ στις μεγαλύτερες ηλικίες (ιδιαίτερα μετά τα 60 έτη) τις περισσότερες φορές οφείλεται  σε χρόνιες εκφυλιστικές αλλοιώσεις της σπονδυλικής στήλης (σπονδυλοαρθροπάθεια). Είναι ένα συχνό σύμπτωμα, το οποίο μπορεί να επηρεάσει ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων κάποια στιγμή στη ζωή τους. Αίτια: Συνήθως προκαλείται από καλοήθη μυοσκελετικά προβλήματα όπως σπονδυλαρθρίτιδα, οστεοπόρωση, κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου κ.ά. Άλλες αιτίες μπορεί να είναι ο τραυματισμός, η σπονδυλολίσθηση, η σπονδυλόλυση, διάφορες φλεγμονώδεις παθήσεις, οι πρωτοπαθείς νεοπλασίες (μυέλωμα ή νευρίνωμα), οι δευτεροπαθείς μεταστατικές εντοπίσεις στη σπονδυλική στήλη ή μετεγχειρητικά σύνδρομα πόνου. Συμπτώματα: Το χαρακτηριστικό σύμπτωμα είναι ο πόνος στην περιοχή της μέσης και ποικίλει τόσο σε ένταση όσο και σε διάρκεια. Η έναρξη συνήθως είναι αιφνίδια και επέρχεται έπειτα από σήκωμα βάρους ή απότομη κίνηση ή άλλες φορές και χωρίς ιστορικό τραυματισμού. Πέρα από την περιοχή της μέσης, ο πόνος μπορεί να αντανακλά και στα κάτω άκρα (σε περίπτωση δισκοκήλης) με αποτέλεσμα σε ορισμένες περιπτώσεις να επηρεάσει την κινητικότητα της σπονδυλικής στήλης.

Η ισχιαλγία είναι ο πόνος που αντανακλά από τη μέση κατά μήκος του ποδιού και συνοδεύεται αρκετές φορές από συμπτώματα όπως μούδιασμα, απώλεια της αίσθησης και μυϊκή αδυναμία στο πόδι. Αίτια: Εκδηλώνεται έπειτα από βλάβη ή πίεση του ισχιακού νεύρου προκαλώντας πόνο στο κάτω μέρος της πλάτης που εκτείνεται στο ισχίο, τους γλουτούς και το πόδι. Συνήθως προκαλείται από την ύπαρξη κήλης του δίσκου, στένωση σπονδύλου, όγκους του νωτιαίου μυελού, σύνδρομο απιοειδούς, τραυματισμό ή φλεγμονή. Συμπτώματα: Το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα είναι ο πόνος χαμηλά στην πλάτη, ο οποίος αντανακλάται στο ισχίο, τους γλουτούς και το κάτω μέρος του ποδιού. Συνήθως ο πόνος επηρεάζει μόνο το ένα πόδι και επιδεινώνεται με το κάθισμα, το βήξιμο ή το φτέρνισμα. Μερικές φορές υπάρχουν συμπτώματα όπως μούδιασμα στο πόδι, αδυναμία ή αίσθηση «γαργαλητού». Η εμφάνιση των συμπτωμάτων είναι αιφνίδια και η διάρκειά τους μπορεί να είναι για ημέρες ή εβδομάδες.

Η αυχεναλγία αφορά τον πόνο που εμφανίζεται στην πρώτη περιοχή (μοίρα) της σπονδυλικής στήλης, δηλαδή την αυχενική. Ο αυχένας αποτελείται από τους επτά πρώτους σπονδύλους της σπονδυλικής στήλης. Αίτια: Ως αίτιο συχνά αναφέρεται η παρατεταμένη κάμψη της κεφαλής (πχ. κακή στάση εργασίας σε υπολογιστή, στον ύπνο κλπ). Η καταπόνηση που δημιουργείται με την παρατεταμένη και συνεχή επιβάρυνση λόγω κάμψης της κεφαλής μπορεί σταδιακά να προκαλέσει εκφύλιση στο βασικό σταθεροποιητικό στοιχείο της αυχενικής σπονδυλικής στήλης, δηλαδή στον μεσοσπονδύλιο δίσκο. Επίσης, άλλες συνηθέστερες καταστάσεις που προκαλούν αυχεναλγία μπορεί να είναι η οστεοαρθρίτιδα, κάποιος τραυματισμός, μια φλεγμονή στην γύρω περιοχή του αυχένα και η μηνιγγίτιδα. Συμπτώματα: Τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλουν από άνθρωπο σε άνθρωπο. Μερικά από αυτά είναι ο πόνος στον αυχένα, η δυσκαμψία του αυχένα, ο πονοκέφαλος (αυχενογενής κεφαλαλγία), η ζάλη ή ακόμα και ίλιγγος, ο πόνος που αντανακλάται στα χέρια ή στην ράχη. Επίσης, μπορεί να εμφανίζονται συμπτώματα όπως μουδιάσματα, αίσθηση «καψίματος» μέρους ή ολόκληρου του χεριού.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Για τη σωστή διάγνωση και αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της οσφυαλγίας, της ισχιαλγίας και της αυχεναλγίας θα πρέπει να πραγματοποιηθεί εξέταση από τον ειδικό. Ο γιατρός θα αξιολογήσει την κλινική εικόνα και την περιγραφή των συμπτωμάτων, ώστε να κρίνει την αναγκαιότητα για διενέργεια περαιτέρω απεικονιστικών και πιο ειδικών εξετάσεων.

Υπάρχει θεραπεία;

Ανάλογα με τη διάγνωση που θα τεθεί και την αιτία που προκαλεί τα εν λόγω συμπτώματα, ο ειδικός θα συστήσει την κατάλληλη θεραπεία πάντα σε ένα εξατομικευμένο πλαίσιο προσέγγισης. Η εξατομικευμένη προσέγγιση σχετίζεται με το υποκείμενο σύμπτωμα που ταλαιπωρεί τον άνθρωπο που βιώνει το συγκεκριμένο πόνο, την ηλικία, τις ενδεχόμενες σύνοδες παθήσεις, τις υποτροπές, την καθημερινή του δραστηριότητα και ανάγκες. Συνήθη θεραπευτικά πλάνα είναι η φαρμακευτική αντιμετώπιση (χορήγηση φαρμάκων ή ενέσιμων μορφών) και σε προχωρημένες καταστάσεις οι επεμβατικές τεχνικές. Επίσης, ως μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις προτείνονται: η φυσιοθεραπεία, ο βελονισμός, τα κρύα ή ζεστά επιθέματα, η ανάπαυση, η υιοθέτηση υγιεινών συνηθειών (πχ. απώλεια βάρους), η αλλαγή στάσης σώματος, η ένταξη της άσκησης (yoga, pilates, κολύμβηση) κ.ά.

Ο γενικότερος σκοπός της θεραπευτικής αντιμετώπισης και της αποκατάστασης είναι η μείωση και ανακούφιση από το αίσθημα του πόνου και η βελτίωση της ποιότητας ζωής του ανθρώπου, η αύξηση της λειτουργικότητας και της φυσικής του δραστηριότητας.